Februari 2021
Vogels in het winterse Nieuw Wulven
Voor de vogels is het een uitdaging om voldoende voedsel te vinden in het barre winterweer. Om warm te blijven, zetten ze hun veren op. Dat helpt een beetje maar het is niet genoeg. Ze hebben ook brandstof nodig. De inheemse struiken met bessen in Nieuw Wulven trekken vooral veel lijsterachtigen aan. Daar profiteren ook de roofvogels weer van.
De reigers hebben het zwaar. Hun voedsel ligt onder een dikke laag ijs. Het is zoeken naar de weinige plekken waar het water nog open ligt. Deze reiger had een mooie plek veroverd. Bij elke wandeling in het winterse Nieuw Wulven zag ik hem hier staan. Of het echt steeds dezelfde was?
Na de eerste grijze dagen met sneeuwjacht trok de hemel open. De wind ging wat liggen en de februarizon geeft al veel warmte. Dan is het aangenaam wandelen. Maar de heldere lucht in combinatie met oostenwind leverde ook hele koude nachten op. Al het open water bevroor binnen de kortste keren. Leuk voor de schaatsers, maar de zwanen kunnen dat minder waarderen. Ze zijn hun vaste stekkie kwijt. Hoog in de lucht speuren ze naar een geschikte plek om te overleven.
Alle watervogels hebben het deze week zwaar. Een waterhoentje eet normaalgesproken waterplanten, gras, insecten, spinnen en kikkervisjes. De dikke laag sneeuw en ijs maakt het vinden van voedsel lastig. Aan de randen van de sloot, tussen het overblijvende riet scharrelt hij zijn kostje bij elkaar.
Deze pimpelmees heeft het slim aangepakt. In de zomer eten meesjes spinnetjes en insecten. In het najaar schakelen ze over naar een dieet van zaden en vruchten. En hoog in de boom heeft dit meesje geen last van sneeuw en ijs. Hij had hier blijkbaar wat lekkers gevonden. Steeds vloog hij op en neer van een takje naar deze zadenrijke pluim.
Staartmeesjes zijn misschien wel mijn lievelingsvogels. Ze vliegen altijd in groepjes en zitten geen moment stil. Alleen al als ik het kirrrt, kirrrt van hun roepjes hoor word ik vrolijk. Het is ook de moeite waard om ze met een verrekijker te bekijken. Ze hebben een prachtig verenkleed. De naam is gemakkelijk te onthouden. Aan die kleine pluizenbolletjes zit inderdaad een hele lange staart.
Anders dan de staartmeesjes houdt het roodborstje niet van het gezelschap van zijn soortgenoten. Alleen in het broedseizoen leven man en vrouw samen, al zoeken ze ook dan apart van elkaar naar voedsel. Niet alleen het mannetje, maar ook het vrouwtje zingt een groot deel van het jaar om het territorium af te bakenen. In de winter vliegt een deel van de Nederlandse populatie naar het zuiden. Maar je ziet er nog steeds heel veel. Dat zijn de wintergasten die uit het noorden komen. In het bos zie je ze vaak rondscharrelen aan de voet van bemoste stammetjes. Daar vinden ze kleine beestjes. Maar ze eten in de winter ook wel bessen en zaden.
Je ziet deze winter opvallend veel merels in het bos. Gelukkig, want een virus heeft flink huisgehouden onder de merels. Het vrouwtje lijkt op het eerste oog egaal bruin. Maar als je beter kijkt zit er enorm veel nuance in de bruine tinten. Het avondzonnetje geeft een extra warme uitstraling aan dit merelvrouwtje.
Als je vaak dezelfde wandeling maakt, weet je waar je de meeste kans hebt op vogels. Bij struiken waar in de late winter nog bessen aan zitten maak je een goede kans op lijsterachtigen. Bij een Gelderse Roos bleef ik een tijdje op gepaste afstand staan. Mijn geduld werd beloond. Het was weliswaar niet de koperwiek waar ik op gehoopt had, maar deze zanglijster was ook prachtig. De bessen van de Gelderse Roos zijn niet populair bij vogels. Daarom blijven ze lang hangen. Maar als er niet veel alternatieven zijn, blijkt het nog best een smakelijk hapje. Deze zanglijster at zijn buikje vol. De ene na de andere bes verdween in zijn maag. Tot slot zocht hij een wat verborgen plekje op tussen de dichte takken en koesterde zich in het avondzonnetje.
Een wandelaar maakte me attent op een sperwer die een prooi at even verderop. Het bleek te gaan om een torenvalk. Wat voor vogel het slachtoffer was, kon ik thuis op het beeldscherm pas goed zien. Het was de koperwiek die ik zo graag voor de lens had gehad, maar dan wel in goede gezondheid. Eten en gegeten worden. Zo gaat dat in de natuur. De torenvalk had er een flinke maaltijd aan. Af en toe speurde hij even rond, maar hoog in de boom voelde hij zich veilig.
